Burn-out, burn-outverschijnselen en stress
Wat is stress?
Stress op zich is een hele nuttige eigenschap van ons lichaam. Het helpt ons om snel energie vrij te maken en in te spelen op acute problemen. Vroeger hielp het ons om voor de beer weg te rennen en tegenwoordig helpt het ons om extra goed ons best te doen voor een examen of een presentatie.
Stress wordt pas een probleem als er geen ontspanning tegenover staat. Je kunt stress zien als een batterij. Stress haalt stroom uit de batterij. Wanneer de batterij niet wordt opgeladen - bijvoorbeeld leuke dingen doen - dan begeeft de batterij het uiteindelijk.
Soorten stress
Er zijn drie soorten stress op de werkvloer: uitdagingsstress, belemmeringsstress en werkstress.
Uitdagingsstress is goed. Dat heb je nodig om gestimuleerd te worden je best te doen. Daardoor ga je net even harder nadenken of lopen. Het zorgt ook voor creativiteit en daarmee voor innovatie.
Uitdagingsstress is tijdelijk en wordt gevolgd door ontspanning waardoor het lichaam geen schade ondervindt.
Belemmeringsstress is niet goed. Belemmeringsstress op de werkvloer zorgt ervoor dat je de taken niet goed kunt uitvoeren en je doelen niet kunt bereiken.
Belemmeringsstress kan veroorzaakt worden door rol- of taakonduidelijkheden, bureaucratie, bedrijfsbeleid, onenigheid tussen afdelingen.
Daarnaast is er werkstress die veroorzaakt wordt door onzekerheid van baangarantie, onduidelijke verwachtingen van de leidinggevende, gebrek aan autonomie, niet voldoende kennis en vaardigheden om taken uit te voeren, geen steun ontvangen van collega’s en/of leidinggevenden, te zwaar of te veel werk en nog een aantal andere zaken.
Ook op het privéterrein kunnen oorzaken van stress liggen, bijvoorbeeld: financiële zorgen, mantelzorg geven, piekeren, levensstijl, slechte thuissituatie etc.
Wat zijn burn-outverschijnselen?
Wanneer iemand zegt: "Ik ben burn-out" dan bedoelt deze persoon vaak dat hij of zij last heeft van burn-outverschijnselen. Onderzoek heeft burn-outverschijnselen in 3 categorieën opgedeeld: fysiologisch, psychisch en gedrag.
Wanneer je bijvoorbeeld de afgelopen tijd heel aangebrand reageert op kleine ergernissen, dan zou dit een verschijnsel kunnen zijn.
Doordat je lichaam constant in een parate stand staat door de stress, veroorzaakt dit een probleem met je hormoonhuishouding. Vooral de hormonen adrenaline en cortisol - die worden aangemaakt voor stress en die oorspronkelijk zijn bedoeld om snel tot actie over te kunnen gaan - zorgen voor onrust en bijvoorbeeld slaapproblemen. We hebben het hier dan over 'spanningsklachten', oftewel rode en oranje stresssignalen.
Wanneer je meer wilt weten over 'spanningsklachten', neem dan contact met ons op. We kunnen je dan de volledige lijst met rode en oranje stresssignalen opsturen. Daarnaast is het altijd mogelijk om een afspraak te maken voor een gratis intakegesprek.
Wat is burn-out?
Wanneer iemand diagnose burn-out heeft dan is het lichaam compleet van slag. Iemand kan niet meer goed nadenken, zijn cognitieve vermogens zijn enorm verminderd en zijn immuunsysteem is aangetast. Iemand kan hier zijn hele leven last van blijven houden, er kan blijvende schade aan het immuunsysteem en aan de chromosomen zijn ontstaan. Vaak is iemand ook de rest van zijn leven op zijn hoede voor een nieuwe burn-out, want die ligt op loer, zeker als er niets verandert.
Wanneer je en burn-out hebt zijn de eenvoudigste dingen al onoverkomelijke bergen, zoals bijvoorbeeld iemand opbellen of je kinderen naar school brengen. Vaak barst je ook om niets al in huilen uit.
De weg naar burn-out toe is een langzaam proces, dat duurt zeker langer dan een half jaar, kan ook jarenlang zijn. Er zijn gedurende die weg verschillende burn-outverschijnselen. Wanneer je die leert kennen kun je tijdig bij jezelf en bij anderen aan de bel trekken en burn-out voorkomen.